Niels Vos Surgery

• Ziektebeelden
• Operaties
• Basis vaardigheden
• Links
• Contact

Index

Definities

Sinus pilonidalis: haarnestcyste, subcutane holte met een verbinding naar de huid, meestal opgevuld met haar.

Feiten & cijfers

Pathofysiologie

De exacte pathogenese van een sinus pilonidalis is onbekend. Ze zijn gelokaliseerd in de midlijn in de huid over het sacrum. Haargroei lijkt een centrale rol te spelen. Patienten zijn vaak overbehaard en het komt zelden voor bij personen met weinig lichaamshaar. Een sinus pilonidalis ontstaat vanaf de puberteit, waarschijnlijk door het opzwellen van een haarfollikel met keratine onder invloed van geslachtshormonen. Er kan infectie optreden (folliculitis) met oedeem waardoor de opening van de haarfollikel afgesloten raakt. De afgesloten follikel neemt toe in omvang en kan doorbreken naar het omliggende vetweefsel, waardoor een geabcedeerde sinus pilonidalis ontstaat. Vaak draineert de sinus naar de huid in de midlijn, net boven de bilspleet. Door wrijving tussen de billen en zweten kunnen meer haren in de sinus worden gemannouvreerd, met als gevolg een toename van de ontstekingsreactie. Dit verklaart waarom overbeharing, overgewicht en een zittend beroep zoals vrachtwagenchauffeur, risicofactoren zijn voor het ontstaan van een sinus pilonidalis. Vaak presenteren patiënten zich in eerste instantie met een geabcedeerde sinus pilonidalis, waarvoor drainage plaatsvindt. Vervolgens resteert een sinus die naar de huid draineert. Vaak is een tweede ingreep nodig voor de definitieve behandeling.

Anamnese

• Pijnlijke zwelling ter plaatse van bilnaad (abces)
• Drainage van vocht of pus
• Zichtbare opening ter plaatse van bilnaad

Lichamelijk onderzoek

• Inspectie: zwelling, roodheid, pusdrainage
• Inspectie: sinus opening aanwezig
• Palpatie: fluctuerende zwelling, uitbreiding

Diagnostiek

Aanvullende diagnostiek is niet zinvol.

Complicaties

• Recidief (10%)

Behandeling

Laser depilatie / ontharing (niet scheren) wordt geadviseerd om recidieven te voorkomen

Bij therapieresistente casus met uitgebreide ziekte zijn soms complexere ingrepen, gevolgd door reconstructie van huiddefecten noodzakelijk.

Prognose

• Wondgenezing binnen 4-8 weken, bij grotere defecten langer
• Aanzienlijk recidiefpercentagie (10%)

Follow-up

• Na 1-2 weken, daarna tot de wond genezen is

Referenties

• Nelson H. Anus. In: Sabiston, Textbook of surgery, 19th edition. Philadelphia: Elsevier; 2012; 1396-1397.
• Kuijpers J.H.C., Schouten W.R., Penninckx F.M. Anus en anaal kanaal. In: Leerboek Chirurgie, 5e herziene druk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 1997; 472.

Laatste update: 26-10-2020