Niels Vos Surgery

Appendicitis Acuta

Index

Definities

Appendicitis acuta: acute ontsteking van de appendix, met algemene ziekteverschijnselen als koorts en anorexie en tekenen van locale peritonitis.

Flegmoneuze appendicitis: appendicitis zonder tekenen van gangreen of perforatie.

Gangreneuze appendicitis: appendicitis met necrose van (een deel van) de appendix.

Geperforeerde appendicitis: appendicitis met perforatie, o.b.v. necrose.

Appendiculair infiltraat: palpabele weerstand in rechter fossa iliaca zonder verschijnselen van peritonitis.

(Peri-)appendiculair abces: vochtcollectie met abces kenmerken zichtbaar op echografie of CT.

Feiten & cijfers

Incidentie
  • 8,6% life-time incidentie - Mannen
  • 6,7% life-time incidentie - Vrouwen
Kans op appendectomie
  • 12% life-time risk - Mannen
  • 23% life-time risk - Vrouwen
Aantal appendectomiën 16.000 / jaar in Nederland
Appendix Sana 16%

Pathofysiologie

Appendicitis acuta is een ontsteking van de appendix vermiformis van het coecum. Appendicitis ontstaat doordat het lumen van de appendix wordt afgesloten door zwelling van de lymfoïde weefsels in de wand of afsluiting door een faecolith. De obstructie leidt tot distentie, bacteriële overgroei, inflammatie, een gecompromiteerde circulatie van de wand en uiteindelijk ischemie. Onbehandeld kan de ischemie leiden tot necrose van de appendixwand met als gevolg een perforatie en peritonitis. Wanneer de perforatie wordt afgedekt door bijvoorbeeld het omentum blijft de ontsteking gelokaliseerd en kan zich een appendiculair abces en / of infiltraat ontwikkelen.

Door distentie van de appendixwand is er aanvankelijk sprake van viscerale pijn. Deze pijn is moeilijk te lokaliseren en wordt vaak aangegeven rond de navel. Wanneer de ontsteking vordert en het peritoneum wordt geprikkeld is de pijn beter te lokaliseren. Deze bevindt zich dan vaak rechts onder in de buik, ter plaatse van McBurney.

Relevante anatomie


Anamnese

Lichamelijk onderzoek

Diagnostiek

LaboratoriumVerhoogd C-reactive protein (CRP) en Leucocyten zijn aanwijzingen voor een actieve ontsteking
Echo abdomen
  • Een verdikte (> 6 mm), niet comprimeerbare appendix met vetinfiltratie rondom wijst op een appendicitis acuta.
  • Sensitiviteit: 78-87%
  • Specificiteit: 81-93%
CT-abdomen
  • Een verdikte (> 6 mm) appendix met wandaankleuring en vetinfiltratie rondom wijst op een appendicitis acuta.
  • Sensitiviteit: 91-97%
  • Specificiteit: 90-95%

Voor de volledige diagnostische strategie wordt verwezen naar de beslisboom aan het einde van dit hoofdstuk.

Classificatie

In de praktijk wordt er geen classificatie voor appendicitis acuta gebruikt. Wel worden er een aantal vormen onderscheiden die invloed hebben op de klinische besluivoering.

Appendicitis acuta Een appendicitis acuta wordt behandeld middels appendectomie.
Appendicitis perforata Een geperforeerde appendicitis wordt 5 dagen behandeld met antibiotica en vermindert het risico op wondinfecties en intra-abdominale abcessen. De eerste 48 uur wordt antibiotica IV gegeven, daarna op geleide van kliniek over op oraal.
Appendiculair infiltraat Bij een appendiculair infiltraat heeft een conservatief beleid de voorkeur gezien het verhoogde complicatierisico van appendectomie.
Appendiculair abces Een appendiculair abces kan percutaan gedraineerd worden. Vaak kan vervolgens volstaan worden met een conservatieve behandeling.

Complicaties

Behandeling

Appendectomie
  • De primaire behandeling van appenicitis acuta is het verrichten van een appendectomie.
  • Open appendectomie leidt tot een lager percentage intra-abdominale abcessen (0,6 vs. 1,6%).
  • Laparoscopische appendectomie kent een lager percentage wondinfecties (3,6 vs 7,3%).
  • Laparoscopische appendectomie leidt tot 70% minder adhesies t.o.v. een open appendectomie.
  • Ziekenhuiskosten voor een laparoscopische appendectomie zijn hoger t.o.v. een open appendectomie.
  • De keuze voor open of laparoscopisch wordt gebaseerd op beschikbare faciliteiten en ervaring van de operateur.
Conservatief
  • Conservatieve behandeling heeft een redelijk acceptabel succes percentage.
  • In een gerandomiseerde studie herstelde 86% van de conservatief behandelde patiënten.
  • 14% werd binnen 24 uur alsnog geopereerd.
  • 14% van de conservatief behandelde patiënten ontwikkelde binnen een jaar een recidief.
  • Het wordt aanbevolen een appendicitis te behandelen middels een appendectomie.
  • Conservatieve behandeling is aangewezen bij een appendiculair infiltraat.
  • In individuele gevallen kan primair voor conservatieve behandeling worden gekozen.
Percutane drainage
  • Patiënten met een appendiculair infiltraat met abcesvorming kunnen percutaan gedraineerd worden.
  • Patiënt die zich primair presenteren met een intra-abdominaal abces t.g.v. een geperforeerde appendicitis kunnen percutaan gedraineerd worden.

Appendiculair infiltraat: Bij oudere patiënten met een appendiculair infiltraat wordt aanbevolen 6 weken na ontslag een coloscopie te verrichten om een maligniteit uit te sluiten.

Appendectomie à froid: Het routinematig verrichten van appendectomie à froid is niet geïndiceerd.

Beslisboom

Flowchart diagnostiek & behandeling appendicitis acuta

Prognose

Follow-up

Referenties

Laatste update: 26-10-2020


Appendicitis Acuta

Copyright © 2011-2023 Chirurgisch.nl, All Rights Reserved. Copyright | Disclaimer | Contact