Appendicitis acuta: acute ontsteking van de appendix, met algemene ziekteverschijnselen als koorts en anorexie en tekenen van locale peritonitis.
Flegmoneuze appendicitis: appendicitis zonder tekenen van gangreen of perforatie.
Gangreneuze appendicitis: appendicitis met necrose van (een deel van) de appendix.
Geperforeerde appendicitis: appendicitis met perforatie, o.b.v. necrose.
Appendiculair infiltraat: palpabele weerstand in rechter fossa iliaca zonder verschijnselen van peritonitis.
(Peri-)appendiculair abces: vochtcollectie met abces kenmerken zichtbaar op echografie of CT.
Incidentie |
|
Kans op appendectomie |
|
Aantal appendectomiën | 16.000 / jaar in Nederland |
Appendix Sana | 16% |
Appendicitis acuta is een ontsteking van de appendix vermiformis van het coecum. Appendicitis ontstaat doordat het lumen van de appendix wordt afgesloten door zwelling van de lymfoïde weefsels in de wand of afsluiting door een faecolith. De obstructie leidt tot distentie, bacteriële overgroei, inflammatie, een gecompromiteerde circulatie van de wand en uiteindelijk ischemie. Onbehandeld kan de ischemie leiden tot necrose van de appendixwand met als gevolg een perforatie en peritonitis. Wanneer de perforatie wordt afgedekt door bijvoorbeeld het omentum blijft de ontsteking gelokaliseerd en kan zich een appendiculair abces en / of infiltraat ontwikkelen.
Door distentie van de appendixwand is er aanvankelijk sprake van viscerale pijn. Deze pijn is moeilijk te lokaliseren en wordt vaak aangegeven rond de navel. Wanneer de ontsteking vordert en het peritoneum wordt geprikkeld is de pijn beter te lokaliseren. Deze bevindt zich dan vaak rechts onder in de buik, ter plaatse van McBurney.
Laboratorium | Verhoogd C-reactive protein (CRP) en Leucocyten zijn aanwijzingen voor een actieve ontsteking |
Echo abdomen |
|
CT-abdomen |
|
Voor de volledige diagnostische strategie wordt verwezen naar de beslisboom aan het einde van dit hoofdstuk.
In de praktijk wordt er geen classificatie voor appendicitis acuta gebruikt. Wel worden er een aantal vormen onderscheiden die invloed hebben op de klinische besluivoering.
Appendicitis acuta | Een appendicitis acuta wordt behandeld middels appendectomie. |
Appendicitis perforata | Een geperforeerde appendicitis wordt 5 dagen behandeld met antibiotica en vermindert het risico op wondinfecties en intra-abdominale abcessen. De eerste 48 uur wordt antibiotica IV gegeven, daarna op geleide van kliniek over op oraal. |
Appendiculair infiltraat | Bij een appendiculair infiltraat heeft een conservatief beleid de voorkeur gezien het verhoogde complicatierisico van appendectomie. |
Appendiculair abces | Een appendiculair abces kan percutaan gedraineerd worden. Vaak kan vervolgens volstaan worden met een conservatieve behandeling. |
Appendectomie |
|
Conservatief |
|
Percutane drainage |
|
Appendiculair infiltraat: Bij oudere patiënten met een appendiculair infiltraat wordt aanbevolen 6 weken na ontslag een coloscopie te verrichten om een maligniteit uit te sluiten.
Appendectomie à froid: Het routinematig verrichten van appendectomie à froid is niet geïndiceerd.
Laatste update: 26-10-2020